Wigilia Bożego Narodzenia (z łac. vigilia – czuwanie, straż) to dzień, na który czekamy przez cały rok. Tego dnia wypatrujemy pierwszej gwiazdki, by rozpocząć uroczystą kolację, a później schylamy się pod choinkę, by sprawdzić, czy Mikołaj czegoś nam nie zostawił. Ale dlaczego to robimy? To właśnie postaramy się wyjaśnić.
Autor zdjęcia: Grzegorz Czykwin
W tradycji chrześcijańskiej to dzień poprzedzający święto Bożego Narodzenia, kończący okres adwentu. Korzenie tego dnia sięgają prawdopodobnie obchodów Saturnaliów w starożytnym Rzymie, gdzie chrześcijaństwo się rozwijało, lub nawet świętowania przesilenia zimowego w epoce kamiennej.
Choinka
Drzewko bożonarodzeniowe pojawiło się w XVI wieku. Jego ojczyzną była Alzacja, gdzie wstawiano drzewka i przyozdobiono je dekoracjami z papieru i jabłkami (nawiązanie do rajskiego drzewa). Choinki szybko stały się popularne w protestanckich Niemczech. Nieco później obyczaj ten przejął Kościół katolicki, rozpowszechniając go w krajach Europy Północnej i Środkowej. W XIX wieku drzewko zawitało do Anglii i Francji, a potem do krajów Europy Południowej. Od tej pory jest najbardziej rozpoznawanym symbolem świąt Bożego Narodzenia. Do Polski przenieśli go niemieccy protestanci na przełomie XVIII i XIX wieku (w okresie zaborów) i początkowo choinki spotykane były jedynie w miastach. Stamtąd dopiero zwyczaj ten przeniósł się na wieś, wypierając słowiański zwyczaj dekorowania snopa zboża.
Drzewko bożonarodzeniowe pojawiło się w XVI wieku. Jego ojczyzną była Alzacja, gdzie wstawiano drzewka i przyozdobiono je dekoracjami z papieru i jabłkami (nawiązanie do rajskiego drzewa). Choinki szybko stały się popularne w protestanckich Niemczech. Nieco później obyczaj ten przejął Kościół katolicki, rozpowszechniając go w krajach Europy Północnej i Środkowej. W XIX wieku drzewko zawitało do Anglii i Francji, a potem do krajów Europy Południowej. Od tej pory jest najbardziej rozpoznawanym symbolem świąt Bożego Narodzenia. Do Polski przenieśli go niemieccy protestanci na przełomie XVIII i XIX wieku (w okresie zaborów) i początkowo choinki spotykane były jedynie w miastach. Stamtąd dopiero zwyczaj ten przeniósł się na wieś, wypierając słowiański zwyczaj dekorowania snopa zboża.
Bombki
Pierwsze pochodzą z 1847 roku. Ich autorem był Hans Greiner. Niemiec zajął się tworzeniem szklanych wydmuszek do udekorowania choinki, bo nie było go stać na typowe wówczas dekoracje, czyli orzechy, jabłka czy cukierki.
Pierwsze pochodzą z 1847 roku. Ich autorem był Hans Greiner. Niemiec zajął się tworzeniem szklanych wydmuszek do udekorowania choinki, bo nie było go stać na typowe wówczas dekoracje, czyli orzechy, jabłka czy cukierki.
Święty Mikołaj
Baśniowa postać starszego mężczyzny z brodą, ubranego w czerwony strój, który wedle legendy w okresie świąt Bożego Narodzenia rozwozi dzieciom prezenty saniami ciągniętymi przez zaprzęg reniferów. Według różnych wersji zamieszkuje wraz z grupą elfów Laponię i biegun północny. Obecnie powszechna forma tej postaci wywodzi się z kultury brytyjskiej i amerykańskiej, gdzie jest jedną z atrakcji bożonarodzeniowych. W tradycji bizantyjskiej jego odpowiednikiem jest Święty Bazyli, który obdarowuje prezentami dzieci 1 stycznia. W Rosji popularny jest Dziadek Mróz i Śnieżynka.
Baśniowa postać starszego mężczyzny z brodą, ubranego w czerwony strój, który wedle legendy w okresie świąt Bożego Narodzenia rozwozi dzieciom prezenty saniami ciągniętymi przez zaprzęg reniferów. Według różnych wersji zamieszkuje wraz z grupą elfów Laponię i biegun północny. Obecnie powszechna forma tej postaci wywodzi się z kultury brytyjskiej i amerykańskiej, gdzie jest jedną z atrakcji bożonarodzeniowych. W tradycji bizantyjskiej jego odpowiednikiem jest Święty Bazyli, który obdarowuje prezentami dzieci 1 stycznia. W Rosji popularny jest Dziadek Mróz i Śnieżynka.
Jemioła
W starożytności uważana była za dar bogów. Przypisywano jej właściwości magiczne. Druidzi traktowali jemiołę w sposób szczególny. Zbierano ją w dniu zimowego przesilenia dnia z nocą, a także na przełomie wiosny i lata. Ścięte pędy świętej jemioły leczyły niemal wszystkie choroby, jednały pomyślność, włożone do wazonu lub podwieszone pod sufitem chroniły dom przed złymi mocami, zapobiegały pożarom, a już powstałe wygaszały. Pędy jemioły sprowadzały do domu szczęście i bogactwo, spełniały ludzkie życzenia i marzenia. Natomiast jemioła noszona przy sobie zapewniać miała potencję seksualną. Dzisiaj pojawia się w domach w przeddzień Bożego Narodzenia. Według niektórych, aby działała magicznie, trzeba ją dostać w prezencie.
W starożytności uważana była za dar bogów. Przypisywano jej właściwości magiczne. Druidzi traktowali jemiołę w sposób szczególny. Zbierano ją w dniu zimowego przesilenia dnia z nocą, a także na przełomie wiosny i lata. Ścięte pędy świętej jemioły leczyły niemal wszystkie choroby, jednały pomyślność, włożone do wazonu lub podwieszone pod sufitem chroniły dom przed złymi mocami, zapobiegały pożarom, a już powstałe wygaszały. Pędy jemioły sprowadzały do domu szczęście i bogactwo, spełniały ludzkie życzenia i marzenia. Natomiast jemioła noszona przy sobie zapewniać miała potencję seksualną. Dzisiaj pojawia się w domach w przeddzień Bożego Narodzenia. Według niektórych, aby działała magicznie, trzeba ją dostać w prezencie.
Szopka
Najczęściej jest to makieta przedstawiająca wnętrze stajni betlejemskiej w noc, podczas której narodził się Jezus. Bywa wykonywana jako miniatura, a także jako konstrukcja rzeczywistej wielkości. Może mieć formę jaskini lub groty, ale najczęściej przedstawiona jest w formie stajenki. W każdej szopce znajduje się mały Jezus, Maryja oraz Józef. Najczęściej elementem szopki są także postaci Trzech Króli, pasterzy, a także bydło i owce, gwiazda betlejemska, anioły. Tak zwana „żywa szopka”, to wykonana w naturalnej skali konstrukcja, w której zamiast figur owiec i bydła znajdują się żywe zwierzęta. Zdarza się także, że postacie ludzkie są grane przez żywe osoby. Tradycję szopek upowszechnił św. Franciszek z Asyżu. W Polsce najpiękniejsze szopki konkurują w Krakowie.
Anna Szapiel
Najczęściej jest to makieta przedstawiająca wnętrze stajni betlejemskiej w noc, podczas której narodził się Jezus. Bywa wykonywana jako miniatura, a także jako konstrukcja rzeczywistej wielkości. Może mieć formę jaskini lub groty, ale najczęściej przedstawiona jest w formie stajenki. W każdej szopce znajduje się mały Jezus, Maryja oraz Józef. Najczęściej elementem szopki są także postaci Trzech Króli, pasterzy, a także bydło i owce, gwiazda betlejemska, anioły. Tak zwana „żywa szopka”, to wykonana w naturalnej skali konstrukcja, w której zamiast figur owiec i bydła znajdują się żywe zwierzęta. Zdarza się także, że postacie ludzkie są grane przez żywe osoby. Tradycję szopek upowszechnił św. Franciszek z Asyżu. W Polsce najpiękniejsze szopki konkurują w Krakowie.
Anna Szapiel
Komentarze (0)
Dodaj komentarz Odśwież
Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez